Co to jest klauzula wykonalności?
Zanim rozpoczniesz egzekucję długu, powinieneś dowiedzieć się, czy posiadany przez Ciebie tytuł egzekucyjny ma nadaną klauzulę wykonalności – może być ona nadana z urzędu lub na podstawie wniosku. Uzyskanie klauzuli wykonalności jest jednoznaczne z potwierdzeniem, że takie orzeczenie nadaje się do egzekucji. Wówczas możesz już udać się z nim do komornika, który rozpocznie postępowanie zmierzające do odzyskania należnych Ci środków.
Zatem klauzula wykonalności nie jest dodatkową oceną ani analizą sprawy, lecz tylko potwierdzeniem, że możesz przystąpić do egzekucji orzeczenia.
Jak wygląda klauzula wykonalności?
Zdecydowanie najczęściej nadanie klauzuli wykonalności polega na przybiciu pieczęci z informacją o jej nadaniu. Musi być ona podpisana przez sędziego lub referendarza sądowego. Ma to zastosowanie w przypadku orzeczeń sądowych i ugód, które zostały zawarte przed sądem.
W przypadku elektronicznego postępowania upominawczego, które ma bardzo często zastosowanie przy odzyskiwaniu długów przez Przedsiębiorców, klauzula wykonalności może być nadana z urzędu. Zgodnie z art. 782 k.p.c. dzieje się to niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia. Dochodzi do tego w momencie, gdy jest ono opatrzone podpisem elektronicznym przez sędziego lub referendarza sądowego.
Natomiast nie zawsze forma jest właśnie taka. W przypadku tytułów egzekucyjnych, które nie zostały wydane przez sąd, takie postanowienie powinno być nadane odrębnie.
Klauzula wykonalności – z urzędu czy na wniosek?
Klauzula wykonalności może być nadana na wniosek wierzyciela lub obligatoryjnie. Przepisy przewidują wiele przypadków, w których taka klauzula może być przydzielona z urzędu. Jednym z nich są wspomniane elektroniczne postępowania upominawcze. Pozostałe to:
- prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności,
- prawomocne postanowienie o ukaraniu grzywną,
- orzeczenie o wysokości kosztów i grzywien podlegających egzekucji sądowej.
W przypadku gdy konieczne jest nadanie klauzuli wykonalności na wniosek, powinieneś rozpocząć postępowanie klauzulowe, które polega na złożeniu podania do właściwego organu. Przy czym wystąpienie z takim wnioskiem może dotyczyć orzeczenia, w przypadku którego nie przysługuje już środek odwoławczy czy środek zaskarżenia. Tzn. nie może pojawić się np. sprzeciw od nakazu zapłaty.
Należy przy tym zwrócić uwagę na art. 781 k.p.c., z którego wynika, że dokument powinien być rozpoznany niezwłocznie, ale nie później niż w 3 dni od jego złożenia. Sąd wówczas sprawdza, czy dokument jest rzeczywiście tytułem egzekucyjnym i czy do tego procesu się nadaje. Najczęściej jednak nie weryfikuje się zasadności roszczenia – poza pewnymi wyjątkami.
Kiedy można złożyć wniosek o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności?
Wniosek o wydanie klauzuli wykonalności możesz złożyć w momencie, kiedy orzeczenie jest prawomocne lub podlega natychmiastowemu wykonaniu. Jak wspomnieliśmy, nie może to dotyczyć takiego orzeczenia, w przypadku którego przysługuje środek odwoławczy. Musisz zatem poczekać aż wyrok się uprawomocni. Kiedy to nastąpi? Otóż pozwany ma na złożenie odwołania 2 tygodnie, licząc od dnia, w którym dostarczono mu nakaz. Jeśli ten czas minie, to orzeczenie będzie prawomocne, a Ty będziesz mógł złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności.
Warto pamiętać o przypadkach, w których klauzula wykonalności jest nadawana obligatoryjnie – wtedy nie musisz składać wniosku.
